Türkiye Büyük Millet Meclisi adına denetim yapan bir yüksek denetim kurumu olan Sayıştay, kesin hüküm verme görev ve yetkisi ile de donatılmış, tarafsızlığını bağımsızlığından alan, anayasal bir
kurumdur. Bu bağlamda, denetim ve yargı görevlerini 150 yıldır başarıyla sürdürmektedir.

1862 yılında kurulan ve dünya Sayıştayları ailesinin saygın bir üyesi olan Sayıştayımız Uluslararası Yüksek Denetim Kurumları Teşkilatı (INTOSAI), Avrupa Yüksek Denetim Kurumları Teşkilatı(EUROSAI), Asya Yüksek Denetim Kurumları Teşkilatı (ASOSAI), Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Üye Ülkeler Yüksek Denetleme Kurumları Teşkilatı (ECOSAI) gibi Sayıştayların uluslararası ve bölgesel birliklerinin aktif üyesidir.

Uluslararası standartlara ve Avrupa Birliği normlarına uyum sağlama çalışmaları çerçevesinde, kamu kurumlarının stratejik plan hazırlamaları, uygulamaları, bütçeleri ile uyumlu hale getirmeleri, performanslarını ölçmeleri ve değerlendirmeleri kamu yönetimi alanında gelişerek devam eden bir süreçtir. 1990’lı yıllarda Dünya Sayıştaylarının benimsediği “kamu yönetimi reformlarını teşvik etmek” misyonunun bir gereği olarak Sayıştayımız, 2000 yılında ülkemizde ilk stratejik planı hazırlayarak ve 1996 yılından itibaren yürüttüğü performans denetimleriyle bu süreçleri raporlarıyla teşvik ederek, ülkemizde performans yönetimlerinin öncü rolünü yerine getirmiştir.

Sayıştay, denetim ve yargı hizmetlerini en etkin şekilde sunmayı hedeflemektedir. Kurumumuz sürekli gelişim ve değişime odaklanmıştır. Bu yaklaşım, hazırlanan strateji belgesine de yansıtılmıştır.

Durum analizi kapsamında, mensuplarının bilgi ve deneyimlerini esas alan iç dinamiklerden güç alınarak, geleneksel kamu yönetimi kültüründen oldukça farklı bir şekilde, cesaretle öz eleştiri yapılmış, stratejik planın bu sağlam zemin üzerinde ve gerçek bir plan dokümanı olarak inşa edilmesine imkân sağlanmıştır.

Sayıştay, önümüzdeki dönemde INTOSAI ve diğer uluslararası yüksek denetim örgütlerinin uluslararası-bölgesel organizasyonları tarafından da teşvik edilen ve desteklenen ortak ve paralel denetimlerle küresel sorunlara küresel ölçekte cevap arama yolunda çalışmalar yürütmeye başlayacaktır. Bu yeni eğilimleri de dikkate alarak sadece ulusal değil uluslararası alanda da önemli bir aktör olarak denetimlerini gerçekleştirecek ve denetim metodolojisinin gelişimine katkıda bulunacaktır.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, kamu mali yönetimi ve kontrolünde yeni bir yaklaşımı getirmiştir. 6085 sayılı Sayıştay Kanunu ise uluslararası standart ve prensiplere uygun denetim yapmayı gerçekleştirmek üzere yeni denetim yaklaşımlarını öngörmektedir. Bu doğrultuda kurumumuzun, kamu idarelerinin sağlıklı denetimini yapabilmek için denetim anlayış, yaklaşım ve kapasitesinin geliştirilmesi amacıyla denetim çalışmaları yürütülecek, meslektaşların mesleki yeterliliğin artırılması sağlanacak, denetim teknik altyapısı geliştirilecek, ulusal ve uluslararası mesleki ve ilgili diğer kuruluşlar ile işbirliği yapılacaktır.

5018 sayılı Kanun çerçevesinde kamu idarelerinde hesap verme sorumluluğu ve şeffaflığın geliştirilmesi, sistemin gereksinimlerini düzgün bir şekilde karşılayacak mekanizmaların yerleşmiş olmasına bağlıdır. Kamu idarelerinde kamu mali yönetim sisteminin kurulması ve yerleştirilmesi; kalkınma planlarında öngörülen amaçlardan başlayarak kurumsal stratejik planların, yıllık performans programlarının ve faaliyet raporlarının yasal gereklere uygun olarak hazırlanıp sonuçlandırılmasını ve iyi işleyen bir iç kontrol sisteminin kurulmuş olmasını gerektirir.

Sayıştay bu planın uygulanması sonucunda; kamu mali yönetim sisteminin geliştirilmesi ve kamu idarelerinin mali işlemlerinin iyileştirilmesi yoluyla kamu mali yönetiminde şeffaflık ve hesap verebilirliğin yerleşmesine ve kamu kaynaklarının doğru yönetimine katkı sağlamayı amaçlamaktadır.

Bu amacı gerçekleştirmeye yönelik olarak;

Denetim faaliyetleri alanında,

•  Kamu yönetimine değer katan ve parlamentonun bütçe hakkını kullanmasına katkı sağlayan daha etkin bir denetim gerçekleştirilmesini,
•  Uluslararası standartlarla uyumlu olarak, denetim rehberlerinin hazırlanmasını ve güncellenmesini,
•  Denetimde bilişim sistemleri kullanımının yaygınlaştırılmasını, hedeflemektedir.

Yargı faaliyetleri alanında;

•  Yargının daha hızlı, etkin ve adil bir şekilde işlemesini sağlamayı,
•  İlamların infazının izlenmesi ve raporlanmasını geliştirmeyi,
•  İlamların infazının önündeki engellerin belirlenerek bunların ortadan kaldırılmasına yönelik önlemlerin alınmasını,

hedeflemektedir.

Sayıştay, stratejik planlama çalışmaları kapsamında oluşturulmuş olan yeni misyonu ve vizyonu doğrultusunda, stratejik amaçları ve hedefleri ışığında belirlenmiş olan proje ve faaliyetleri gerçekleştirerek önümüzdeki dönemde; denetim ve yargı hizmetlerini beklentileri karşılayacak şekilde daha etkin bir biçimde sunacaktır.

Stratejik Planın geçerli ve gerçekçi hazırlanmasının yanı sıra sağlıklı uygulanabilmesi de önemli bir konudur. T.C. Sayıştay Başkanlığı 2014-2018 dönemi stratejik planının kurumumuzda etkin bir biçimde uygulanmasını; diğer kurumlara bu alanda örnek olmasını temenni ediyor; bu çalışmada emeği geçen mensuplarımıza teşekkür ediyorum.

Doç. Dr. Recai Akyel
Sayıştay Başkanı 

A1- Uluslararası denetim standartlarına uygun şekilde denetim yapılarak Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından bütçe hakkının kullanılabilmesi için kamu idarelerinde hesap verme sorumluluğunun ve şeffaflığın yerleştirilmesi ile 5018 sayılı Kanun gereğince gerekli altyapının oluşturulmasına katkı sağlamak

A2- Kamu idarelerinin etkin denetimini yapabilmek için denetim anlayış, yaklaşım ve kapasitesini geliştirmek

A3- Adil, hızlı, şeffaf ve etkin işleyen bir yargı için süreç ve altyapıyı geliştirmek

A4- Sayıştay fonksiyonlarını etkin yürütebilmek için kurumsal yönetim kapasitesini ve insan kaynakları yönetimini güçlendirmek

A5- Hesap verme sorumluluğu ve şeffaflık ilkelerinin geliştirilmesine katkı sağlamak amacıyla Sayıştayın kamuoyu nezdinde tanıtılmasına yönelik çalışmalar yapmak

H1.1- Kamu idarelerinde 5018 sayılı Kanun gereğince kurulması gereken muhasebe sistemi, iç kontrol sistemi, performans yönetimi sistemi (stratejik plan-performans programı faaliyet raporu) gibi sistemlerinin kurulmasına ve iyileştirilmesine katkı sağlamak

H2.1- Denetim anlayış ve yaklaşımını değiştirmek

H2.2- Mesleki yeterliliği artırmak

H2.3- Modern denetim metodolojilerinin geliştirilmesi için ulusal ve uluslararası mesleki ve ilgili diğer kuruluşlar ile etkin işbirliği yapmak

H3.1- Yargı fonksiyonunun daha etkin, adil, hızlı ve şeffaf işlemesini sağlayacak bilişim altyapısını geliştirmek

H3.2- İlamların infazının etkinliğini artırmak

H4.1- Kurum faaliyetlerinin etkin yönetimini sağlayacak yönetim bilgi sistemi oluşturmak

H4.2- İnsan kaynakları yönetiminin etkinliğini artırmak

H5.1- TBMM ile ilişkileri geliştirmek ve Sayıştay faaliyetlerine ilişkin farkındalığı artırmak

H5.2- Denetlenen kurumlarla etkin iletişimi geliştirmek

H5.3- Sayıştayı ve faaliyetlerini kamuoyu, medya, sivil toplum ve akademik çevreler nezdinde tanıtmak

Performans programı bir kamu idaresinin stratejik planında yer alan orta vadeli amaç ve hedeflerini yıllık dönemlere dönüştürür. Her yıl için hazırlanan program idarenin ilgili yıla ilişkin öncelikli stratejik amaç ve hedeflerini, performans hedeflerini, bu hedeflere ulaşmak için yürütecekleri faaliyetler ile bunların kaynak ihtiyacını ve performans göstergelerini içerir.

Kamu idareleri hesap verme sorumluluğu çerçevesinde, her yıl faaliyet raporu hazırlar. Faaliyet raporlarında idarenin teşkilat yapısı, kaynakları ile temel ilke ve politikalarına, stratejik plan ve performans programı uyarınca yürütülen faaliyet ve projelerine yer verilir. Performans programında yer alan performans ve bütçe hedef ve gerçekleşme durumu ile meydana gelen sapmaların nedenlerine, diğer performans bilgilerine ve bunlara ilişkin değerlendirmeler raporun esasını oluşturur. Aynı zamanda faaliyet raporunda orta ve uzun vadeli hedeflere ulaşılabilmesi sürecinde teşkilat yapısı, teknolojik kapasite gibi unsurlar açısından içsel bir durum değerlendirmesi yapılır. İdarenin üstün ve zayıf yanlarına ve idarenin faaliyet ve hedefleriyle ilgili gelecek yıllardaki öngörülerine yer verilir.

faaliyet raporlarını aşağıda bulabilirsiniz: